مدیریت استرس
چگونه می توان فهمید سطح بهینه استرس برای افراد چیست؟
سطح واحدی از استرس که برای همه انسانها بهینه باشـد، وجـود نـدارد. هـر یـک از مـا انـسانهایمنحصر به فرد با نیازهای ویژه هستیم. بنابراین ، آنچه برای یک شخص ناراحت کننـده اسـت، چـهبسا برای دیگری شادی آفرین باشد. حتی وقتی ما روی ناراحـت کننـده بـودن رویـدادهای خـاصتوافق داریم، احتمالا در واکنشهای فیزیولوژی و روان شناختی به آن حادثه بـا هـم تفـاوت داریـم.
شخصی که شیفته مذاکره و حل اختلاف و تحرک شغلی است، اگر شغلی یکنواخت و بدون تحـرکداشته باشد، در فشار و استرس قرار میگیرد؛ در حالی که شخصی که به شـرایط ثابـت علاقـهمنـداست، وقتی در شغلی قرار گیرد که وظایفش از تنوع بالایی برخوردار است، به احتمال زیـاد خـود رادر تنگنای استرس احساس می کند. قبل از قرار گرفتن در معرض تغییرات آزار دهنده ، این موضوع که استرسهای شخصی ما چه هستند و میزان تحمل ما در برابر آنها چقدر است، به شیوه زنـدگی و سن ما بستگی دارد. اکثر بیماریها با استرس مداوم مرتبط مـیباشـند . اگـر شـما علائـم اسـترس راتجربه می کنید و اگر استرس در سطحی فراتر از سطح بهینه استرس شما قرار دارد، باید از استرس زندگی خود بکاهید و یا توانایی مقابله و اداره استرس خود را بهبود بخشید.
پویایی های استرس
فرایندهای تحول و نوآوری همواره فشارهای جدید و فراوانی بر افراد درگیر بـا آنهـا وارد مـیآورنـد .
استرس (فشار عصبی ) حالت نگرانی و فشار روحی است که افـرادی کـه بـا نیازهـا، محـدودیتهـا وفرصت های غیر عادی مواجه گردند، به آن دچار میشوند.
سرچشمه های استرس
هر گونه توجهی به آینده شغلی در دنیای مهیج و پرتکاپوی امروزی ایـن پیـام را بـه ذهـن متبـادرمیکند که استرس مسألهای است که هر کـسی بـه طـور یقـین بـه آن مبـتلا خواهـد شـد. مـوارداسترسزا 9 مجموعه عواملی هستند که عامل ایجاد استرس در افراد میشوند. برخـی از ایـن عوامـل - Stressors 9ریشه در تجربههای فرد در محیط کاری او دارند. در حالی که بعضی دیگر ناشی از عوامل غیر کاریو شخصی می باشند.
استرس و عملکرد
استرس همیشه تأثیر منفی بر زندگی ندارد. در واقع استرس دارای یک بعد منفی و یک بعـد مثبـتاست. استرس سازنده 10 یا استرس خوب11 از راه مثبت عمل میکند. اگر استرس در حد متوسـط ومتعادل باشد، اهتمام افراد به انجام کار و تلاش بیشتر، آنها را به خلاقیت و پشتکار تشویق می کنـد.
این نوع استرس را حتماً در زمان تحصیل خود تجربه کردهاید. وقتی که اضطرابِ امتحان، شما را بـهتلاش و توجه بیشتر در انجام به موقع تکالیف واداشته است. استرس مخرب[1] یا استرس بـد13 هـمبرای فرد و هم برای سازمان مضر و مخرب است و باعث سـوء عملکـردِ هـر دو مـی شـود. اسـترسشدید باعث میشود فرد احساس کند بار سنگینی بر دوش او گذاشته شده است و از نظـر روحـی وجسمی بیمار است که نتیجه آن غیبت از کار و کار گریزی، بروز خطا و اشـتباه، سـوانح، نارضـایتی،کاهش عملکرد، رفتار غیر اخلاقی و حتی بیماری فرد میباشد.
استرس و سلامتی
استرس تأثیر مستقیمی بر سلامت فرد دارد. در واقع استرس منبع بالقوه اضطراب و درماندگی14 است که در طول زمان به سلامت روحی و جسمی فرد صدمه می زند. مشکلات مرتبط با سلامتی ناشی از استرس عبارتند از:
حمله قلبی، سکته، فشار خون بالا، سردرد میگرنی، انواع زخم های مخاطی، پرخوری، افسردگی و دردهای عضلانی. مدیران و رهبران باید نسبت به علائم استرس شدیدِ خود و همکارانشان آگاه و هوشیار باشند. مهم ترین علائم وجود چنین استرسی عبارتند از تغییر الگوهای طبیعی مثل تغییر از حظور منظم به غیبت از محیط کار، از وقت شناسی و سر وقت حاضر شدن به تأخیر و دیر آمدن، از دقت و نظم در کار به سهلانگاری و بی توجهی، از دیدگاههای مثبت به دیدگاه های منفی، از طرز تلقی مثبت به طرز تلقی منفی، از باز بودن
10 - Constructive stress
استرس سازنده، بر عملکرد و طرز تلقی تأثیر مثبت دارد. - Eustress 11
در برابر تحول به مقاومت در برابر آن، یا از همکاری به خصومت و کینه توزی.
وقتی استرس به مرحله خطرناک و مخرب خود میرسـد، بایـد روشهـای خاصـی از مـدیریتاسترس15 مورد استفاده قرار گیرند. نقطه آغازین این فرایند شناسایی علائم استرس است و در ادامهاقداماتی جهت حفظ عملکرد مثبت صورت میگیرد. اصطلاح تندرستی 16 این روزها بـه وفـور مـورداستفاده قرار میگیرد. تندرستی شخصی، یعنی تأمین سلامت جسمی و روحی فرد از طریـق برنامـهترویج و ارتقاء سلامت شخصی و مفهوم آن این است که هر فردی خـود موظـف اسـت بـا اتکـاء بـهروشی منظم تندرستی خود را تقویـت و محافظـت نمایـد و لازمـه آن توجـه بـه مـواردی همچـوناستعمال دخانیات، وزن، رژیم غذایی و سلامتی جسمی اسـت. سـازمانهـا اگـر خـود را متعهـد بـهحفاظت از تندرستی شخصی کارکنان خود بدانند، در واقع به خود کمک بزرگـی کـردهانـد . نتیجـهبررسیهای دانشگاه میشیگان نشان میدهد که شرکتها با کمک به کارکنان خود در جهت از بـینبردن مسائل مربوط به سلامتی آنها، میتوانند سالانه تا 600 دلار به ازاء هـر یـک از کارکنـان خـودصرفهجویی کنند(شرمرهورن، هانت وازبورن، 2005). آرنولد کلمن 17، مدیر کل مؤسسه چشم انـدازبهداشت در سراسر گیتی18 میگوید: "اگر من بتوانم سالانه 5 تا 20درصـد در هزینـههـای درمـانیشرکتی صرفهجویی کنم، آنها حتماً به من توجه خواهند کرد و در پایان صاحب شرکتی فوق العـادهخواهند شد که در آن تندرستی حرف اول را میزند".
سازمانهایی که بتوانند محیط کاری مثبتی ایجاد کنند و سرمایهگـذاری هـای مهمـی بـر رویکارکنان خود انجام دهند، بهترین موقعیت بـرای بهـرهبـرداری از اسـتعدادهـا و توانـاییهـای افـرادبرایشان مهیا خواهد شد. جفری پفر 19 استاد دانشگاه استنفورد معتقد است: "آنچه شما را از سـایررقبایتان متمایز میکند، مهارتها، دانش، تعهـد و توانـاییهـای کـسانی اسـت کـه بـرایتـان کـارمیکنند. در این میان سازمانهایی موفقترند که بهترین رفتـار را بـا کارکنـان خـود دارنـد" (پفـر،1998)، و این تمام آن چیزی است که موضوع بحث رفتار سازمانی را تشکیل میدهد.
15 - Stress management
مدیریت استرس ، اتخاذ روشی آارآمد جهت برخورد بـا استرسـی آـه
رفتار آارآنان را تحت تأثیر قرار می دهد. - Wellness 16
در تندرستی،زمان یعنیوقوع آنحفظ. سلامت جسمی و روحی جهت برخورد بهتر با اسـترس
1817 - Arnold Coleman - Healthy outlook worldwide
19 - Jeffrey Pfeffer
خلاصه
تغییرات روزافزون، عدم قطعیت، بی ثباتی و رقابت از ویژگیهای جهان در قرن بیست ویکم است که همزمان با رشد بازارهای نوظهور ،رواج تکنولوژی های برتر و گسترش تجارت جهانی و البته فزونی تعداد متقاضیان کار به نسبت فرصتهای شغلی؛معضلات و چالش هایی را به همراه آورده است که بیکاری و سپس مشاغل کاذب یکی از آن ها خواهد بود.
در اروپا میزان بیکاری نه به عنوان امری متناوب بلکه به عنوان مقوله ای ساختاری مورد ارزیابی قرار می گیرد. در انگلستان بیکاری همیشه یک ویژگی اساسی در زندگی محسوب می شود.
اکثر افراد بیکار دارای بیماری و افسردگی مزمن می باشند. اثرات بیکاری در جهان یکسان نمی باشد. بیکاری در اکثر افراد موجب بروز مشکلات ذهنی و روانی شود.این مشکلات می تواند مشتمل بر آزارهای روانی فزاینده از قبیل عصبانیت، افسردگی، کمبود اعتماد به نفس، فقدان هیجان،ناکارآمدی، نداشتن قدرت ،انزوای اجتماعی و عدم هماهنگی شود.این آشفتگی ها در بسیاری از کشورها مشاهده شده است.
بخش اصلی بیکاران، عمدتا مربوط به افرادی می شود که برای یافتن شغلی با حقوق کافی و مناسب تلاش می کنند . برای افراد بیکار این نکته اهمیت شایانی دارد که مردم آنها را افرادی فعال و در جستجوی کار و تلاش لحاظ کنند. زنان نیز در این جامعه همسان مردان از مشکلات رنج می برند توانایی زنان در مفابله با مشکلات تا حدود زیادی وابسته به آینده و شغل همسران آنها ، منابع اجتماعی، مادی و احساسی آنها نمی باشد.
از جمله مسایلی که بیکاران با آن رو به رو هستند که سلامتی آنان رابه طور جدی با مشکل مواجه می سازد، استرس است؛ البته باید اشاره نمود که شاغلین هم به لایل مختلف با استرس رو به رو هستند. در این فصل پس از مروری بر تعریف استرس و مراحل بروز و ظهور آن، نحوه مدیریت آن بررسی شدند
[1] - Destructive stress
استرس مخرب، بر عملکرد و طرز تلقی تأثیر منفی دارد.
1413 - Distress - Burnout
